Chopin op de ic
Ineens staat het leven van André stil, zowel letterlijk als figuurlijk. Een busje schept zijn fiets en André wordt door de lucht en uit het leven geslingerd. Oftewel, hij heeft een minimale neurologische score bij aankomst van de ambulance. Er is een fors pupilverschil en een dwangstand van zijn hoofd. Het plaatsen van een beademingsbuis is gelijk noodzakelijk. In het ziekenhuis laat de totalbodyscan vele fracturen zien, vooral in zijn gezicht, maar ook elders. Daarnaast zijn er meerdere kneuzingen en bloedingen in zijn hoofd. Op de operatiekamer wordt er een hersendrukmeter ingebracht, die de dagen erna torenhoge drukken laat zien en dus een toename van de zwelling in zijn hoofd. Dit is levensgevaarlijk. Het hoofd is als een dichte doos; alles wat er bij komt, brengt de rest in de verdrukking, met alle gevolgen van dien. In een poging dit weer te normaliseren, wordt een stuk schedeldak verwijderd – botlap genaamd – om meer ruimte te geven. Die botlap wordt ingevroren tot tachtig graden onder nul, zodat het in een later stadium teruggeplaatst kan worden. Een huidflap rust nu op zijn hersenen en er is een enorme hechting zichtbaar. De prognose lijkt uiterst somber. Zijn ouders en twee broertjes zijn zwaar aangedaan. “Potver!”, zeg ik fluisterend. Een knul in de bloei van zijn leven, nog maar zeventien jaren jong. Een zeer getalenteerde gast ook nog. Moeder vertelt me vol trots wat voor een pianovirtuoos hij is, een Wibi Soerjadi in wording. Daarnaast scoort hij hoog op het vwo. Dat is te zien op de foto van André die op de kamer pronkt; zo’n superintelligente uitstraling met een wat stijfjes gekamd kapsel en een iets te grote bril. Zo eentje bij wie het stempel ‘nerd’ zomaar heel goed zou passen. Nadat hij kaalgeschoren is voor het inbrengen van de hersendrukmeter en het verwijderen van de botlap, en zonder die bril, heeft André een hele andere look. Zoveel stoerder vooral.
Die nacht dat ik weer voor hem zorg, zitten we op de twintigste ic-dag, met ondertussen een minimaal verbeterde neurologische controle. Hij kijkt, maar niet gericht en dwars door me heen. Hij trekt zijn armen terug op een forse pijnprikkel, maar dat is dan ook alle reactie die we zien. De beademingsbuis is inmiddels vervangen door een tracheostoma, een opening in de hals naar de luchtpijp waardoor beademd wordt, zodat de mond vrij is. Niemand is in staat contact met André te krijgen en het is maar de vraag of hij ooit nog contact gaat maken met wie dan ook.
Er liggen meerdere cd’s van Chopin in zijn kamer, de favoriete pianomuziek van André. Ik vul in dat hij het vast fijn vindt als er nocturnes in zijn kamer klinken, ook al is het midden in de nacht. Dus zet ik de cd met de voor mij mooiste inlay op. Ik ga op de gang voor het raam van zijn kamer zitten met de intercom aan. Het is prachtige muziek die ik hoor, en ik word er zo rustig van dat ik moet vechten tegen de slaap. Ineens wordt mijn slaperige blik gevangen door een beweging in de kamer. André beweegt zijn vingers alsof híj het is die pianospeelt en niet Chopin. Zachtjes hoor ik de muziek en André ‘speelt’ ritmisch mee op de lakens. Ik voel overal kippenvel. Niemand die in staat is om contact met hem te maken, maar Chopin wel. Chopin leeft door in hem, ook al staat zijn leven stil.
♪ Nocturnes, Op. 9: No. 2 in E-Flat Major Andante – Chopin